Eindexamens

Gezonde spanning hoort erbij als je je eindexamens moet maken. Hoe zorg je ervoor dat je ondanks de spanning fit je examens in gaat, en dat die gezonde spanning niet omslaat in examenvrees of stress?

Fit je examens in

Voldoende slapen is het er allerbelangrijkst. Als jij je uitgerust voelt zit je lekkerder in je vel, kun je je beter concentreren en zul je ook minder last hebben van stress. Daarnaast is het goed om gezond te eten, veel te bewegen en genoeg te ontspannen. Maak een goede planning en begin dus op tijd met leren. Dan houd je voldoende tijd over om goed voor jezelf te zorgen.

Wat is examenvrees?

Examenvrees is de angst om te zakken voor een toets, overhoring, of examen. Dit heet ook wel 'faalangst'. Daardoor kun je niet meer goed nadenken. Je raakt in de war, je vergeet dingen, je voelt je bang of onrustig.

Tips tegen examenstress

Een beetje spanning of stress is normaal. Natuurlijk wil je je examens graag goed maken. Heb je er veel last van? Probeer dan deze tips eens.

• Praat erover met je ouders, je docent, of je mentor.
• Maak een goede planning om te leren voor je examens, en houd je aan die planning.
• Maak ook tijd vrij voor leuke dingen. Ontspanning is belangrijk.
• Doe tussendoor ook eens een paar ontspannings- of ademhalingsoefeningen.
• Je mag fouten maken. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf: 'Ik kan niet álles weten, en dat is prima.'
• Bedenk dat het heel normaal is dat je spanning en stress Je bent echt niet de enige!
• Kijk op Wijzijnmind.nl voor meer tips.

Toch veel stress?

Heb je echt veel last van examenvrees en helpen bovenstaande tips niet? Maak dan een afspraak met je huisarts. Die kan meedenken hoe je de spanning kunt verminderen of er beter mee om kunt gaan.

Er bestaan ook cursussen tegen faalangst. Vraag ernaar op school, bij je eigen huisarts of kijk op internet voor cursussen bij jou in de buurt.

Examencijfer berekenen

Doe je staatsexamen, aangepast examen of 'gewoon examen'?

Je hele schoolcarrière werk je ernaartoe: het examen. Na alle toetsen en werkstukken is het dan zover. Vaak doe je examen in de sportzaal van je school of in een andere grote hal of kerk. Muisstil moet het zijn en er zullen meerdere docenten rondlopen om te controleren of er niet gespiekt wordt.

Soms heb je recht op een aangepast examen of je doet staatsexamen. Hoe zit dat en wat doe je met klachten over je examen? Kun je zelf je examencijfer berekenen?

Leerlingen met een handicap of leerprobleem, dyslexie of dyscalculie kunnen recht hebben op een aangepast examen. Je krijgt dan bijvoorbeeld meer tijd of je krijgt de opgaven in braille, in grote letters of digitaal. Ook kan een examen mondeling in plaats van schriftelijk worden afgenomen. In vrijwel alle gevallen kun meteen na je examen je bij benadering je examencijfer berekenen. Dat scheelt toch weer een klein beetje examenstress.

Wanneer heb je recht op een aangepast examen?

Vaak staat dat in het schoolreglement. De directeur van de school beslist welke aanpassingen zijn toegestaan. Soms is een verklaring nodig van een behandelend arts of een therapeut. Is het onduidelijk? Dan moet de directeur overleggen met de Inspectie van het Onderwijs.

Een aangepast examen kun je niet 1 dag van tevoren aanvragen. Overleg hierover met je decaan of mentor aan het begin van je examenjaar.

Zelf je examencijfer berekenen?

Je leraren kijken samen met leraren van andere scholen je examens na. Je exacte examencijfer berekenen ze nog niet. Dat kan pas als de normering van dit jaar bekend is. De normering bepaalt bij hoeveel fouten je hoeveel punten krijgt.

Wat wel kan: alvast bij benadering je examencijfer berekenen. En dat kun je zelf! Bij iedere vraag in je examen staat het aantal punten dat je ermee kunt verdienen. De punten van de vragen die je goed denkt te hebben, kun je optellen. Op www.eindexamen.nu staat hoe je je cijfer kunt berekenen.

Ben je geslaagd of gezakt? Dat weet je pas als je de examenuitslag hoort van je mentor. Als je gezakt bent, is er altijd nog een herkansing. Ook kun je staatsexamen doen.

Wat kun je doen met klachten over het examen?

Het kan zijn dat je examenvragen vreemd vond of veel te moeilijk. Ook kan het zo zijn dat er tijdens je examen heel veel lawaai is gemaakt of dat er andere verstoringen van de examenstilte waren. Samen met andere leerlingen kun je je klacht melden op school en bij het Laks.

Het Laks telt het aantal klachten en beoordeelt ze. Vinden ze dat je gelijk hebt? Dan kan de examenbeoordeling worden aangepast. Dat gebeurt lang niet altijd. Eerst is er overleg met het CITO dat de examens maakt. Het is zeker belangrijk om serieuze klachten te melden!

Wanneer doe je staatsexamen?

Je kunt vanaf je 18e in het voortgezet onderwijs een diploma halen zonder de lessen op school te volgen. Dat heet staatsexamen. Zo kun je het examen vmbo-t, havo of vwo doen. Dat kan in één keer, maar het mag ook via deelcertificaten. Dan heet het deelstaatsexamen en je mag er een paar jaar over doen.

Let op!

Je moet je voor het staatsexamen aanmelden vóór 1 januari. Ook moet je, als je deelstaatsexamen doet, voor elk vak een 6 of hoger halen. Dat hoeft niet als je alle vakken in 1 jaar doet.

Het staatsexamen bestaat uit 2 delen: een landelijk centraal examen en een commissie-examen of schoolexamen. Het landelijk examen is altijd in mei, tegelijk met de gewone schoolexamens. Het commissie-examen doe je in juli. Daarbij krijg je ook mondelinge toetsen.

Meer informatie

• www.eindexamen.nl
• www.laks.nl
• www.duo.nl